ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਲਾਊਡ ਸਪੀਕਰ ਦਾ ਅਹਿਮ ਸਥਾਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਊਂਡ ਬਖ਼ਸ਼ ਵਾਲੀਆਂ ਗ੍ਰਾਮੋਫੋਨ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਤੀਜੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਪਰ ਐਂਪਲੀਫਾਇਰ ਵਾਲੇ ਲਾਊਡ ਸਪੀਕਰ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਛੇਵੇਂ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਪਹੁੰਚੇ। ਹਰ ਵੱਡੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੱਧ ਲਾਊਡ ਸਪੀਕਰ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਆਮ ਲੋਕ ‘ਰੇੜੂਆ’ ਜਾਂ ‘ਰੇੜੀਆ’ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਬਰਾਤਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਪੀਕਰ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੀਆਂ।

ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਤੇ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੰਜ਼ਿਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਹੀ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਬਿਰਤੀ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੈ ਗਾਇਕ ਕੌਸ਼ਲ ਵਿਰਦੀ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਚੰਗਾ ਨਾਮਣਾ ਖੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ।

‘ਕਿੱਥੇ ਚੱਲੀ ਐਂ ਸਰੋਂ ਦਾ ਫੁੱਲ ਬਣਕੇ, ਕੁੜੀਏ ਬਦਾਮੀ ਰੰਗੀਏ’ ਅਤੇ ‘ਮੇਰੇ ਰੰਗ ’ਤੇ ਦੁਪੱਟਾ ਕਿਹੜਾ ਸੱਜਦਾ, ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਦੀ ਫਿਰੇ’ ਵਰਗੇ ਸਦਾਬਹਾਰ ਗੀਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕ ਗਾਇਕੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਹ ਦੀਪਕ ਸੀ ਦਲੀਪ ਸਿੰਘ ‘ਦੀਪ’। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਮਰ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦੀਪ ਨੇ ਕੇਵਲ ਰੂਹ ਹੀ ਨਹੀਂ ਭਰੀ, ਸਗੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੁੱਤ ਵੀ ਆਪ ਹੀ ਘੜਿਆ ਹੈ।

ਸਾਧਾਰਨ ਕਿਸਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋ ਕੇ ਦੀਵੇ ਦੀ ਲੋਅ ਵਾਂਗ ਕਲਾਤਮਕ ਖੇਤਰ ’ਚ ਚਮਕਣ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹੈ ਨੌਜਵਾਨ ਕਲਾਕਾਰ ਜਸਵੀਰ ਸਿੰਘ ਜਿਸਨੂੰ ਕਲਾ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗੋਪੀ ਸਿੱਧੂ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਰੰਗਕਰਮੀ, ਕਵੀ ਤੇ ਸੰਵਾਦ ਲੇਖਕ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੌਜਵਾਨ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ ਜਗਰਾਉਂ ਤਹਿਸੀਲ ਦੇ ਪਿੰਡ ਡੱਲਾ ਦਾ ਹੈ।

ਸਬ ਟੀ.ਵੀ. ਚੈਨਲ ’ਤੇ ਬਹੁ ਚਰਚਿਤ ਰਹੇ ਲਡ਼ੀਵਾਰ ‘ਐੱਫ.ਆਈ.ਆਰ’ ਵਿੱਚ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਚੰਦਰਮੁਖੀ ਚੌਟਾਲਾ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਨਾਲ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਈ ਕਵਿਤਾ ਕੌਸ਼ਿਕ ਅੱਜ ਛੋਟੇ ਪਰਦੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੌਲੀਵੁੱਡ ’ਚ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਚਮਕਾਉਣ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮ ’ਚ ਕਵਿਤਾ ਕੌਸ਼ਿਕ ਨੇ ਕਈ ਨਾਮਵਰ ਹਸਤੀਆਂ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਯਾਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਤਿੱਖੇ ਨੈਣ ਨਕਸ਼, ਉੱਚੇ ਕੱਦ ਕਾਠ ਤੇ ਰੋਹਬਦਾਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਾਲੀ ਕਵਿਤਾ ਨੇ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਿਨਮਾ ਦਾ ਰੂਪ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਵਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗਾਇਕਾ ਅਮਰਜੋਤ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੋਗਾਣਾ ਗਾਇਕੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਅਮਰਜੋਤ ਦਾ ਜਨਮ 1962 ਵਿੱਚ ਗਲੀ ਨੰਬਰ 2, ਡੋਗਰ ਬਸਤੀ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਵਿਖੇ ਪਿਤਾ ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਤੇ ਮਾਤਾ ਰਾਜਬੰਸ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ। ਅਮਰਜੋਤ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਬੱਬੀ ਕਹਿ ਕੇ ਪੁਕਾਰਦੇ ਸਨ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਇੰਦਰਜੀਤ ਕੌਰ ਪਾਸੋਂ ਗਾਇਕੀ ਦੇ ਗੁਰ ਸਿੱਖੇ ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਤਾਦ ਜਸਵੰਤ ਭੰਵਰਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਗੁਰੂ ਧਾਰ ਲਿਆ।

ਗਿੱਲ ਬਲਦੇਵ ਧਰਦਿਓ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤ-ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਫ਼ਨਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਧਰਤੀ ’ਤੇ ਰਹਿ ਕੇ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਜਦੋਂ ਸ਼ਮਲੇ ਵਾਲੀ ਪੱਗ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ, ਕੁੜਤਾ ਚਾਦਰਾ ਪਾ ਕੇ, ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਤੂੰਬੀ ਫੜ ਕੇ ਉੱਚੀ ਹੇਕ ਵਿੱਚ ‘ਮਿਰਜ਼ਾ’ ਗਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਰੌਣਕਾਂ ਚੇਤੇ ਕਰਵਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਗੀਤਾਂ ’ਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਪੰਜਾਬੀ ਸਰੋਤੇ ਵੀ ਦੂਹਰੇ ਹੋ ਹੋ ਕੇ ਨੱਚਦੇ ਹਨ।

ਪੰਜਾਬੀ ਸਿਨਮਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵੇਲੇ ਸਫ਼ਲ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਾ ਸੀਕੁਏਲ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਸਿਖ਼ਰਾਂ ’ਤੇ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਦੀਆਂ ਅੱਧੀ ਦਰਜਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੇ ਸੀਕੁਏਲ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਪਗ ਸਭ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਹਾਂ ਪੱਖੀ ਹੁੰਗਾਰਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਰੁਝਾਨ ਤਹਿਤ ਹੁਣ ਕਰੀਬ ਚਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਸਫ਼ਲ ਫ਼ਿਲਮ ‘ਮਿਸਟਰ ਐਂਡ ਮਿਸਿਜ਼ 420’ ਦਾ ਸੀਕੁਏਲ ‘ਮਿਸਟਰ ਐਂਡ ਮਿਸਿਜ਼ 420 ਰਿਟਰਨਜ਼’ ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਪਰਦਾਪੇਸ਼ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਉਸੇ ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਸੀਕੁਏਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਾਮਵਰ ਕਾਮੇਡੀਅਨ ਬੀਨੂੰ ਢਿੱਲੋਂ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ ਬੱਬਲ ਰਾਏ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ‘ਔਰਤਾਂ’ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਸਨ। ਨਰੇਸ਼ ਕਥੂਰੀਆ ਦੀ ਲਿਖੀ ਤੇ ਸਿਤਿਜ ਚੌਧਰੀ ਦੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਨੇ ਹੀ ਫ਼ਿਲਮ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਸੀਕੁਏਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ।

ਰਜਨੀ ਜੈਨ ਆਰਿਆ ਸੁਰੀਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੀ ਮਾਲਕ ਹੈ। ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਪਿਤਾ ਹਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਤੇ ਮਾਤਾ ਤ੍ਰਿਪਤਾ ਜੈਨ ਦੇ ਘਰ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਰਜਨੀ ਨੂੰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਗਾਇਕੀ ਦੀ ਚੇਟਕ ਲੱਗ ਗਈ। ਉਹ ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਗਾਇਕਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀ, ਹਿੰਦੀ, ਉਰਦੂ, ਸਪੈਨਿਸ਼ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਾਇਆ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਗਾਏ ਗੀਤ ‘ਮਹਿੰਦੀਆਂ’, ‘ਕੈਲੀਬਰ’, ‘ਫੁੱਲਕਾਰੀ’, ‘ਢੋਲਾ’ ਅਤੇ ‘ਦਾਦੀ ਮਾਂ’ ਬਹੁਤ ਹਿੱਟ ਹੋਏ। ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਗਾਇਕੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੀ ਚੰਗੀ ਪਛਾਣ ਬਣਾਈ ਬੈਠੀ ਹੈ।

ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਪੰਜਾਬੀਅਤ, ਪੁਰਾਤਨ ਵਿਰਸੇ ਅਤੇ ਸੱਚੇ ਸੁੱਚੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਟੁਣਕਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਬਾਤ ਪਾਉਣ ਵਾਲਾ ਗਵੱਈਆ ਹੈ ਹਰਿੰਦਰ ਸੰਧੂ। ਸੰਧੂ ਨੇ ਅੱਜ ਤਕ ਮਿਆਰੀ, ਸਨੇਹ ਭਰਪੂਰ ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਉੱਪਰ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ੈਲੀ ਅਨੁਸਾਰ ਗੀਤ ਗਾ ਕੇ ਸੰਗੀਤਕ ਖੇਤਰ ਅੰਦਰ ਆਪਣਾ ਵੱਖਰਾ ਮੁਕਾਮ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਸਮੇਂ ਪੇਂਡੂ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ, ਬੇਲੋੜੀਆਂ ਸੰਗੀਤਕ ਧੁਨਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਰ ਸ਼ਰਾਬਾ, ਵੀਡੀਓ ਫ਼ਿਲਮਾਂਕਣ ਆਦਿ ਦਾ ਖ਼ਾਸ ਖਿਆਲ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਮੋਹ ਵਿੱਚ ਭਿੱਜੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਪੇਂਡੂ ਵੰਨਗੀ ‘ਗੁੱਡੀ ਦਾ ਪ੍ਰਹੁਣਾ ਆ ਗਿਆ’ ਸੰਗੀਤਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਬੇਹੱਦ ਸਫਲ ਹੋ ਨਿੱਬੜੀ।

ਅਜੋਕੀ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕੀ ਤੇ ਗੀਤਕਾਰੀ ’ਚ ਦਿਨੋਂ-ਦਿਨ ਆ ਰਹੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨੇ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜਿਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲਾਉਣ ’ਚ ਕੋਈ ਕਸਰ ਬਾਕੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ, ਪਰ ਸਿੰਦਰ ਧੌਲਾ ਉਹ ਗਾਇਕ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਤੜਕ-ਭੜਕ ਵਾਲੀ ਗਾਇਕੀ ਤੋਂ ਪਾਸੇ ਹੋ ਕੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਹਾਮੀ ਭਰਦੇ ਗੀਤਾਂ ਵਾਲੀ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੀ ਤੇ ਮਿਆਰੀ ਗਾਇਕੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਰੁਤਬਾ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੁਹਾਲੀ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੁਰਾਲੀ ਨਜ਼ਦੀਕ ਪਿੰਡ ਗੁੰਨੋ ਮਾਜਰਾ ਦਾ ਜੰਮਪਲ ਇਕਬਾਲ ਅੱਜ ਕਿਸੇ ਜਾਣ ਪਛਾਣ ਦਾ ਮੁਹਤਾਜ਼ ਨਹੀਂ, ਉਹ ਸ਼ਾਇਰੀ ਦਾ ਭਰ ਵਗਦਾ ਦਰਿਆ ਹੈ। ਮੰਚ ਉੱਤੇ ਪੁੱਜਦਿਆਂ ਹੀ ਉਹ ਸ਼ੇਅਰੋ ਸ਼ਾਇਰੀ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਖੁਭਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਉਂਗਲ ਫੜ ਕੇ ਮੱਲੋਮੱਲੀ ਨਾਲ ਤੋਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹਾਸਲ ਕੀਤੇ ਤਜਰਬੇ ਦੇ ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਉਹ ਸਟੇਜ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਬੰਨ੍ਹਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗਈ ਰਾਤ ਤਕ ਉਹ ਹਰ ਕਲਾਕਾਰ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਨਾਲ ਨਿਭਾਅ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮੰਚ ਸੰਚਾਲਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਨੂੰਨ ਦੀ ਹੱਦ ਤਕ ਜੁੜਿਆ ਇਕਬਾਲ ਗੁੰਨੋਮਾਜਰਾ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਪੰਜਾਬੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦਾ ਸਿਰਨਾਵਾਂ ਬਣ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਪਿਤਾ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਤੇ ਮਾਂ ਸੁਰਜੀਤ ਕੌਰ ਤੋਂ ਵਿਰਸੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਦੀ ਗੁੜ੍ਹਤੀ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਇਕਬਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਹਰੇਕ ਸਿਨਫ਼ ਨੂੰ ਤਾਵੀਜ਼ ਵਾਗੂੰ ਘੋਲ ਕੇ ਪੀ ਗਿਆ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। 

ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੀਆਂ ਕਈ ਵੰਨਗੀਆਂ ਲੋਪ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੰਨਗੀਆਂ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਨਕਲਾਂ-ਜਿਹੜੀਆਂ ਭੰਡ ਬਿਰਾਦਰੀ ਦੇ ਹੱਸਮੁੱਖ ਤੇ ਹਾਜ਼ਰ-ਜਵਾਬੀ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਤੋਂ ਨਵੇਂ ਸਾਧਨ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਜਾਣ ਨਾਲ ਨਕਲਾਂ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਢਿੱਡਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਲੱਤ ਵੱਜ ਗਈ ਹੈ। ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲਦਾ ਆਉਂਦਾ ਇਹ ਪਿਤਾ-ਪੁਰਖੀ ਕਿੱਤਾ ਭੰਡਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਪੈ ਗਿਆ ਜਦਕਿ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤੂਤੀ ਬੋਲਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ।

 

ਮੇਘਨਾ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ’ਤੇ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਇੱਕ ਜੇਤੂ ਮੁਸਕਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਮੁਸਕਾਨ ‘ਬਰੇਲੀ ਕੀ ਬਰਫ਼ੀ’ ਦੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਅਈਅਰ ਤਿਵਾਰੀ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ’ਤੇ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਦੇਖਿਆ ਜਾਏ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਮੇਘਨਾ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਅਸ਼ਵਨੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀਮਾ ਕਾਗਤੀ, ਜ਼ੋਯਾ ਅਖ਼ਤਰ ਅਤੇ ਗੌਰੀ ਸ਼ਿੰਦੇ ਸਮੇਤ ਕੁਝ ਹੋਰ ਮਹਿਲਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿਰਨ ਰਾਓ, ਫਰਹਾ ਖ਼ਾਨ, ਦੀਪਾ ਮਹਿਤਾ, ਅਪਰਣਾ ਸੇਨ, ਮੀਰਾ ਨਾਇਰ, ਅਣੁਸ਼ਾ ਰਿਜਵੀ, ਲੀਨਾ ਯਾਦਵ ਵਰਗੇ ਕਈ ਨਾਂ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮਹਿਲਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਹਿੱਟ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਸਮਝਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉਮੀਦ ਜਗਾਈ ਹੈ।
ਉੱਘੇ ਲੇਖਕ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਦੀ ਬੇਟੀ ਮੇਘਨਾ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਦਸਤਕ ਦਿੱਤੀ ਜਦੋਂ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਦਾ ਮੂਡ ਬਣਾ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਗੀਤ ਲਿਖਣ ਤਕ ਸੀਮਤ ਕੀਤਾ ਜੋ ਉਸਦੀ ਹਰਮਨਪਿਆਰਤਾ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣਿਆ, ਪਰ ਮੇਘਨਾ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਪਿਤਾ ਦੀ ਜੁੱਤੀ

ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕੀ ਵਿੱਚ ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਇੱਕ ਸਦਾ ਬਹਾਰ ਜੋੜੀ ਦੀ ਗਾਇਕਾ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਵਿਚਰਨ ਵਾਲੀ, ਗਾਇਕੀ, ਅਦਾਕਾਰੀ ਅਤੇ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤੀ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਪੰਜਾਬੀ ਸਰੋਤਿਆਂ ਲਈ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਨਾਂ ਨਹੀਂ। ਉਸਨੇ ਜਿੱਥੇ ਸਟੇਜ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲੰਮਾਂ ਸਮਾਂ ਸਰੋਤਿਆਂ ’ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਲਾ ਦਾ ਜਾਦੂ ਬਖ਼ੇਰਿਆ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਉਹ ਸੈਂਕੜੇ ਰਿਕਾਰਡ ਗੀਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਸਲਾਂ ਦੀ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪੁਆਉਂਦੀ ਰਹੇਗੀ। ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਦਾ ਜਨਮ 18 ਅਕਤੂਬਰ, 1950 ਨੂੰ ਰੋਪੜ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਉੱਚੇ ਖੇੜੇ ਵਿਖੇ ਗਿਆਨੀ ਆਤਮਾ ਸਿੰਘ ਤੇ ਮਾਤਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ। ਤਿੰਨ ਭੈਣਾਂ ਅਤੇ ਦੋ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਮਿਡਲ ਤਕ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਰੋਪੜ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ ਮਹੰਤ ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਭੱਠਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ। ਪਿਤਾ ਜੀ ਵੀ ਇੱਥੇ ਹੀ ਇਲੈੱਕਟ੍ਰੀਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਮ ਦੇ ਨਾਲ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵੀ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਸਟੇਜ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਵੀ ਕਰਦੇ।

ਸੈਂਕੜੇ ਹੀ ਗੀਤਾਂ ਦਾ ਰਚੇਤਾ ਜਨਕ ਸ਼ਰਮੀਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤਕਾਰੀ ਦਾ ਥੰਮ੍ਹ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਲਿਖੇ ਗੀਤ ਖ਼ੁਦਾ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਬਾਤ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸਾਡੇ ਜਨਜੀਵਨ ਦੇ ਹਰ ਪੱਖ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰ ਵੰਨਗੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਗੀਤ ਅਖਾੜਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸੈਮੀਨਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕਲਾਸਾਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਪੜਚੋਲਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ।

ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਗੀਤਕਾਰ  ਦਿਉਣ ਵਾਲਾ ਅਲਬੇਲ ਬਰਾੜ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਉਂਗਲਾਂ ’ਤੇ ਗਿਣੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਗੀਤਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਗੀਤਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਧੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਗੀਤ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ‘ਹੋਇਆ ਕੀ ਜੇ ਧੀ ਜੰਮ ਪਈ ਪਰ ਕੁੱਖ ਤਾਂ ਸੁਲੱਖਣੀ ਹੋਈ’। ਇਹ ਗੀਤ ਗਾਇਆ ਸੀ ਲੋਕ ਗਾਥਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੁਲਦੀਪ ਮਾਣਕ ਨੇ। ਅਲਬੇਲ ਬਰਾੜ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਗੀਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਰਨਾਂ ਗੀਤਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੱਲਿਆ ਜੋ ਉਸ ਲਈ ਸਭ ਕੁਝ ਹੀ ਹੋ ਨਿਬੜਿਆ। ਅਲਬੇਲ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਕੁਲਦੀਪ ਮਾਣਕ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਦਾ ਮੁਰੀਦ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਉਸਦੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ-ਸੁਣ ਕੇ ਹੀ ਗੀਤ ਲਿਖਣ ਲੱਗਿਆ। ਉਹ  ਆਪਣੇ ਘਰ ਵੱਡੇ ਰੇਡੀਓ ’ਤੇ ਗੀਤ ਸੁਣਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।

ਆਪਣੀ ਪਲੇਠੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਫ਼ਿਲਮ ‘ਫਾਰਬਿਡਨ’ ਕਰਕੇ ਵਿਭਾ ਗੁਲਾਟੀ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਅਣਖ ਦੀ ਖਾਤਰ ਕਤਲ ਹੋਈ ਕੁੜੀ ਦੀ ਸੱਚੀ ਕਹਾਣੀ ’ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਕਈ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਮੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਹੋ ਰਹੀ ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿਭਾ ਲਈ ਵੱਡੇ ਹੁਲਾਰੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣੀ ਹੈ।

ਲਕੀਰ ਤੋਂ ਹਟਕੇ ਬਣੀ ਫ਼ਿਲਮ ‘ਦੇਵ ਡੀ’ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਲ ਵੇਸ਼ਵਾ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਨਾਲ ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਕਲਕੀ ਕੋਚਲਿਨ ਨੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਚੰਗੀ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾ ਲਈ ਹੈ। ਥਿਏਟਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਕਲਕੀ ਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਆਧਾਰਿਤ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਹੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਲਕੀਰ ਤੋਂ ਹਟਕੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ‘ਸ਼ੈਤਾਨ’, ‘ਸ਼ੰਘਾਈ’, ‘ਗਰਲ ਇਨ ਯੈਲੋ ਬੂਟਸ’, ‘ਮਾਰਗਰਿਟਾ ਵਿਦ ਏ ਸਟਰਾਅ’, ‘ਕਾਸ਼’, ‘ਮੰਤਰ’ ਅਤੇ ‘ਰਿਬਨ’ ਆਦਿ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ‘ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾ ਮਿਲੇਗੀ ਦੁਬਾਰਾ’, ‘ਯੇਹ ਜਵਾਨੀ ਹੈ ਦੀਵਾਨੀ’, ‘ਏਕ ਥੀ ਡਾਇਨ’, ‘ਜੀਆ ਓ ਜੀਆ’ ਵਰਗੀਆਂ ਕਮਰਸ਼ਲ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵੀ ਹਨ। ਪੇਸ਼ ਹੈ ਕਲਕੀ ਕੋਚਲਿਨ ਨਾਲ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅੰਸ਼-

‘ਰੇਸ 3’ ਐਕਸ਼ਨ ਫ਼ਿਲਮ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਐਕਸ਼ਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਇਸਨੂੰ 3ਡੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ‘ਰੇਸ’ ਸੀਰੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਨਹੀਂ ਅਪਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਡੇਜ਼ੀ ਸ਼ਾਹ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਐਕਸ਼ਨ ਕਰਦੀ ਹੋਈ ਨਜ਼ਰ ਆਏਗੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਹ ਬਹੁਤ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੈ।